Kurmes Dernegi Resmi Web Sitesi

Dêrsim Ermenileri Hanau’da buluştu

Dêrsimli Ermeniler İnanç ve Sosyal Yardımlaşma Derneği tarafından Kulturhalle Steinheim salonunda gerçekleştirilen geceye çok sayıda Dêrsimli Ermeni ve Ermeni dostları katıldı. 

Sunumu Serine Kayan ile Zepur (Sepjur) Kayan'nın Ermenice, Türkçe ve Almanca yaptığı etkinliğin programında Dêrsimli Ermenilerin konumu üzerine konuşmalar, müzik dinletileri ve  halk oyunları vardı.
Gecede Ermeni Kilisesi Papazı Srpazan Karekin Bekdjian, Almanya'nın Ruhr Bölgesi Üniversitesi Profesörü Mirhan Dabag, Dêrsim Ermenileri Kültür Derneği Başkanı Miran Pirgiç Gültekin, Dêrsim Ermenileri Kültür Derneği Avrupa Sekreteri Recep Kayan, araştırmacı yazar Hovsep Hayreni birer konuşma yaptı. 
 
'Dışişleri Bakanı 'Ermeni dölü' diyorsa…'
 Konuşmacılar ailelerimin ve yakınlarının yaşadığı katliama ait anıları anlattı. 
Kimi Ermenilerin korkudan Sünnilliği, kimilerinin Alevilik inancını kimi Ermeniler ise diasporaya kaçmaktan başka çare göremediliklerini anlatan Papaz Srpazan Karekin Bekdjian, Dêrsim'in Mazgirt (Ermenicesi Mezgert) ilçesinde yaşadığını, Seyitxan aşiret ferdi olduğu söyledi.
Bekdjian Ermeni Katliamı ile görüşlerini şu şekilde dile getirdi: "Kızılbaş Alevilerinin bir nevi özerk yaşam tarzı vardır. 1828'den itibaren binlerce kez Osmanlı askerleri, bu bölgeye sefer ederek katletti. Bingöl, Sivas, Erzincan ve Harput'ta yaşayan Ermeniler, Aleviler ile içiçe yasadılar. 45 kilise ve 5 manastır vardı. Seyid Rıza direnişleri döneminde başta Mirakyan aşiret ailesi olmak üzere Ermenilerin büyük bir kısmı Kürtlerin yanında yer aldılar."
Bekdjian, dün yaşananların bir diğer şeklinin halen günümüzde yaşandığını şu sözler ile ekledi: "Bir ülkenin bir Dışişleri Bakanı 'Ermeni dölü' diyorsa, bir İçişler Bakanı 'bu kan yerde kalmayacak' diyorsa bir Savunma Bakanı 'Bu yaşananlar olmasaydı bir Türk ulus devleti kurulamazdı' diyorsa, bir diğer bakan bizi arkadan hançerlediler' diyebiliyorsa, katliam ve nefret halen devam demektir.
Bekdjian, günümüzde okullarda okutulan tarih kitaplarında halen 'Ermeni hainleri' gibi terimlerinin yer almasını kınadı. Özellikle de Dêrsim Alevilerinin bir an önce kimliklerine sahip çıkmalarını istedi. 

'Her köyde Ermeni kilisesi vardı'
 Ardından Miran Pirgiç Gültekin, kendi yaşadıklarını etkinliğe katılanlarla paylaştı. Dêrsim'in bir çok köylerini gezerek yıkılmış Ermeni kiliselerini tek tek araştırdığını anlatan Gültekin, özellikle Elazığ ilçesinde yaşayan bir kısım Ermeninin camiye gittiklerini, Dêrsim gibi illerdeki Ermenilerin Alevi inancını kabul ettiğini, Antalya gibi kentlerde yaşayan Ermenilerin ise Türkten daha fazla Türk olduğunu savundu. Gültekin, sadece Dêrsim'de 162 Ermeni kilisesinin olduğunun söylendiğini, köylerde birden fazla kilisenin olduğunun olduğunun öne sürüldüğü ancak günümüzde bu kalıntılarının bile yok edildiğini dile getirdi. Gültekin, ayrıca söz konusu kiliselerin kalıntıları üzerine camilerin yapılarak tümden tarihten silindiğini söyledi. 
Recep Kayan, konuşmasına Ermenice başladı. Kayan, "Çocuklarını insanlara yedirttiren bir vahşetten geçen insanların korkuları halen insanların içinde derin bir yaradır" dedi. Kayan, vahşete ve korkuya inat, Kürtlerin kendi kimliklerini nasıl ki gururla savunuyorsa Ermenilerin de gururla kendi kimliğine sahip çıkmalarını istedi. 
 
4 bin yıllık tarih
 Araştırmacı yazar Hovsep Hayreni de 1915 Ermeni Soykırımı'nın inkarının Kürtlerin inkarına benzer bir durum olduğunu belirtti. Kürdistan'da Kürtlerden önce Ermenilerin yaşadığını ve Ermenilerin 4 bin yıllık tarihi olduğunu vurguladı. 
Hayreni, Dêrsim'in kavim bölge olarak Ermeniler için önemli bir bölge olduğunu hatılatarak, İran kavimlerinin de Ermenileri önemli şekilde desteklediklerini ve hayatta tuttuklarını açıkladı. Kurumsallaşmanın önemli bir adım olduğunu söyleyen Hayreni, bu konuda özellikle dil, kültür ve inanç bazında kendisini yaşatması gerektiğini vurguladı. Hayreni, "Dêrsim özerk bir bölge olarak Ermeni mirasında önemli bir bölgedir."
Ermenilerin halen diasporada birbirinden kopuk yaşadığına vurgu yapan Prof.Dr.Mirhan Dabag da, bunun gelecek nesillere zarar veren bir yaklaşım olduğunu söyledi. 
Konuşmalardan sonra Emre Gültekin, Vardan Hovanisan, Cemil Koçgün, Mikail Aslan, Lale Koçgün ve Devrim Kavalli müzik dinletileri ile sahne aldı. Gecenin sürprizi olarak Frankfurt kentinde kültürel çalışmalar yürüten Arni Ermeni Halk Oyunları Ekibi Ermeni müzik eşliğinde yöresel halk oyunlarını sundu.

NİHAL BAYRAM/HANAU